Giám sát bằng hình ảnh - Chặng đường 15 năm của 3 nhiệm kỳ Hội đồng nhân dân tỉnh

Hoạt động giám sát của HĐND tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu, có trọng tâm, trọng điểm. Với phương châm bám sát thực tiễn, sâu sát cơ sở, tiếp cận và lắng nghe ý kiến của cử tri, nhân dân HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh, các Ban của HĐND tỉnh mỗi năm đã lựa chọn một nội dung giám sát chuyên đề tập trung vào những vấn đề nóng, vấn đề khó giải quyết, liên quan trực tiếp tới quyền, lợi ích của nhân dân, bảo đảm không trùng lặp về nội dung, đối tượng, địa bàn giám sát, kết hợp nhiều chủ thể tham gia giám sát trong cùng một đợt giám sát để tránh phiền hà cho cơ sở. Kiến nghị sau giám sát cụ thể, rõ trách nhiệm, giúp Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, các sở, ngành khắc phục những hạn chế, tồn tại, thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được pháp luật quy định. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND tỉnh, các Ban của HĐND tỉnh thực hiện 16 cuộc giám sát chuyên đề, 52 cuộc giám sát thường xuyên với nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội như: Việc thực hiện điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch tổng thể di dân tái định cư Dự án thủy điện Tuyên Quang theo Quyết định số 1766/QĐ- TTg ngày 10/10/2011 của Chính phủ; thực hiện Luật Viên chức, cải cách hành chính; thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; việc giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri thuộc lĩnh vực quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản; việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường...

Giám sát chuyên đề bằng hình ảnh của Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh tại kỳ họp thứ 9

Hình thức giám sát có minh họa bằng hình ảnh đã được Hội đồng nhân dân tỉnh Tuyên Quang kế thừa, phát huy từ năm 2006 HĐND tỉnh khóa XVI, nhiệm kỳ 2004-2011, tuy nhiên, không ngừng được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả. Điểm nổi bật là nhiều cuộc giám sát chuyên đề được thực hiện bằng hình ảnh có sự chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng từ lực lượng đến phương tiện giám sát. Báo cáo kết quả giám sát bằng hình ảnh được trình chiếu tại kỳ họp phản ánh đầy đủ, sinh động nội dung giám sát tại cơ sở. Để thực hiện mỗi cuộc giám sát bằng hình ảnh, Thường trực HĐND tỉnh, các Ban của HĐND tỉnh đã đầu tư xây dựng kịch bản giám sát, nghiên cứu và tìm hiểu kỹ thông tin từ cơ sở, xây dựng báo cáo kết quả giám sát bằng hình ảnh cụ thể, khách quan, chân thực, mang tính thuyết phục cao. Kết quả giám sát là một kênh thông tin quan trọng, làm cơ sở cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy quyết định nhiều chủ trương trên các lĩnh vực. Qua đó, các cấp các ngành khắc phục tồn tại, hạn chế, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo chuyển biến tích cực công tác quản lý nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh tại địa phương.

Hoạt động giải trình - Hiệu quả thiết thực từ những vấn đề cụ thể

Cùng với giám sát, hoạt động giải trình là điểm nhấn trong hoạt động của Thường trực HĐND tỉnh. Việc giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND tỉnh là hình hình thức giám sát hoàn toàn mới, lần đầu được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, bắt đầu thực hiện trong nhiệm kỳ 2016-2021. Thường trực HĐND tỉnh xác định tổ chức phiên giải trình là một hình thức giám sát của Thường trực HĐND giữa hai kỳ họp; tại phiên họp đầu năm 2017, Thường trực HĐND tỉnh đã xây dựng chương trình hoạt động giám sát của mình, trong đó có kế hoạch tổ chức các phiên giải trình theo quy định, làm cơ sở để chuẩn bị và tổ chức thực hiện.

Đồng chí Phạm Thị Minh Xuân, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh chủ trì phiên họp giải trình về công tác quản lý và thực hiện quy hoạch đô thị trên địa bàn tỉnh

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 08 phiên họp giải trình về các vấn đề được nhiều cử tri quan tâm như: Việc thực hiện chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội; việc giao đất, cấp giấy CNQSD đất; việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; việc thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh về cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa trên địa bàn tỉnh; việc đầu tư xây dựng, quản lý, sử dụng và khai thác các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung trên địa bàn tỉnh; việc quản lý và thực hiện quy hoạch đô thị trên địa bàn tỉnh;… Kết quả, đến nay số kiến nghị sau giải trình đã được giải quyết dứt điểm, đạt 92,3% (48/52 ý kiến), nổi bật có những vụ việc đã tồn đọng và kéo dài hơn 10 năm chưa được giải quyết dứt điểm, tuy nhiên sau khi diễn ra phiên giải trình đã được khắc phục ngay. Bước đầu, hoạt động giải trình đã có những tác động tích cực, thông qua các phiên giải trình đã làm rõ thực trạng hạn chế trong công tác quản lý nhà nước của các cơ quan, đơn vị; nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan; giải pháp khắc phục và thời hạn giải quyết đối với các vấn đề, vụ việc cụ thể trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao. Các cơ quan, đơn vị đã nâng cao trách nhiệm, kỷ cương, kỷ luật của đội ngũ cán bộ, công chức trong thực thi chức năng nhiệm vụ. Qua đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của chính quyền các cấp có nhiều chuyển biến tích cực; nhiều vấn đề quan trọng có tác động lớn, liên quan đến đời sống của nhân dân đã được tập trung giải quyết và mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của địa phương.

Hoạt động chất vấn - Sức lan tỏa từ tinh thần trách nhiệm của đại biểu HĐND tỉnh chuyên trách

Giám sát bằng hình thức chất vấn được Thường trực HĐND tỉnh quan tâm, bố trí thời gian thỏa đáng, nội dung chất vấn tập trung, có trọng điểm. Trước mỗi kỳ họp đều xin ý kiến chất vấn của đại biểu HĐND tỉnh về nội dung, nhóm vấn đề chất vấn; phát huy vai trò trách nhiệm của đại biểu HĐND tỉnh chuyên trách, từ đó lan tỏa đến các đại biểu tham dự kỳ họp.

Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo trả lời chất vấn tại kỳ họp

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh đã thực hiện 07 phiên chất vấn, với 16 nhóm vấn đề chất vấn đối với 19 đơn vị tại các kỳ họp và giữa hai kỳ họp. Trên tinh thần thẳng thắn, xây dựng, với phương châm “hỏi thẳng, đáp trúng”, hoạt động chất vấn đã được thực hiện bảo đảm nguyên tắc dân chủ, công khai; có những vấn đề đại biểu chất vấn nhưng người trả lời chất vấn chưa thỏa đáng, đại biểu tiếp tục đặt câu hỏi bổ sung, quá trình trao đổi, tranh luận đó đã làm rõ được vấn đề mà đại biểu chất vấn đeo bám. Từ chỗ các kỳ họp đầu nhiệm kỳ có rất ít câu hỏi chất vấn thì đến gần cuối nhiệm kỳ này, có kỳ họp HĐND tỉnh có tới 21 lượt đại biểu HĐND tỉnh tham gia chất vấn với 35 câu hỏi chất vấn. Nhóm vấn đề chất vấn tập trung vào những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực đang được cử tri quan tâm, nên được sự đồng thuận và tham gia tích cực của đại biểu HĐND tỉnh. Nội dung đại biểu chất vấn ngắn gọn, chính xác người trả lời trách nhiệm, không né tránh, đúng phạm vi chất vấn, qua đó thể hiện trách nhiệm của người chất vấn, người được trả lời chất vấn. Sau chất vấn có kết luận về trách nhiệm của người trả lời chất vấn và các cơ quan có liên quan, thời hạn cụ thể giải quyết các nội dung chất vấn; người được chất vấn phải báo cáo kết quả giải quyết trước đại biểu HĐND tỉnh tại kỳ họp tiếp theo của HĐND tỉnh. Hiệu quả phiên chất vấn đã góp phần tạo chuyển biến tích cực trong công tác quản lý nhà nước của các cấp chính quyền địa phương.