Tham gia Đoàn giám sát có đồng chí Lê Thị Thanh Trà, Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; các đồng chí Uỷ viên Thường trực HĐND tỉnh, lãnh đạo các Ban của HĐND tỉnh. Cùng dự và làm việc với Đoàn giám sát có đồng chí Hoàng Quang Tuyên, Phó Bí thư Thường trực Huyện uỷ, Chủ tịch HĐND huyện; Thường trực HĐND huyện, lãnh đạo các Ban của HĐND huyện; lãnh đạo UBND huyện và các cơ quan, đơn vị liên quan thuộc huyện Na Hang.
Đoàn giám sát chuyên đề của Thường trực HĐND tỉnh làm việc với HĐND huyện Na Hang.
Nhiệm kỳ 2021-2026, huyện Na Hang bố trí 03 Trưởng Ban của HĐND huyện hoạt động chuyên trách. Đây là điểm tương đối khác biệt so với các huyện, thành phố trong tỉnh, giúp tăng tính chủ động của Thường trực, Ban của HĐND trong hoạt động, góp phần bảo đảm việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Thường trực và các Ban của HĐND huyện.
HĐND huyện, Thường trực HĐND huyện đã ban hành các quy chế, quy định, chương trình công tác hằng năm; ký kết quy chế phối hợp với các cơ quan liên quan để tổ chức thực hiện đảm bảo chủ động, phát huy vai trò, chức năng nhiệm vụ được pháp luật quy định.
Công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ họp của HĐND được chú trọng. HĐND huyện đã tổ chức thành công 09 kỳ họp (05 kỳ họp thường lệ, 04 kỳ họp chuyên đề), ban hành 35 nghị quyết đảm bảo kịp thời, phù hợp thực tiễn và đúng quy định của luật. Công tác giám sát, khảo sát của HĐND, Thường trực HĐND cơ bản được thực hiện theo quy định pháp luật. Thường trực, các Ban của HĐND đã thực hiện 17 cuộc giám sát. Bước đầu đã chỉ đạo các đơn vị chịu sự giám sát báo cáo kết quả khắc phục kiến nghị, kết luận qua giám sát. Công tác tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, xử lý, đôn đốc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân được Thường trực HĐND huyện quan tâm thực hiện.
HĐND các xã, thị trấn đã tổ chức thành công 69 kỳ họp (60 kỳ họp thường lệ; 09 kỳ họp chuyên đề), ban hành 215 nghị quyết. Thường trực HĐND, các Ban của HĐND xã tổ chức 34 cuộc giám sát thường xuyên, trong đó: Thường trực HĐND tổ chức 22 cuộc, các Ban của HĐND xã tổ chức 12 cuộc. HĐND, Thường trực, các Ban của HĐND xã tổ chức 28 cuộc giám sát chuyên đề, trong đó: HĐND 04 cuộc, Thường trực HĐND 12 cuộc, các Ban của HĐND xã 12 cuộc.
Bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động của HĐND huyện và các xã, thị trấn trong huyện có những hạn chế, bất cập. Do biên chế hạn hẹp, mỗi Ban của HĐND cấp huyện chỉ được bố trí 01 biên chế chuyên trách nên HĐND huyện bầu các Phó Trưởng Ban HĐND huyện hoạt động kiêm nhiệm, chưa đúng quy định “Phó Trưởng Ban HĐND huyện là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách” tại khoản 3, Điều 25, Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Quá trình hoạt động, các Phó Trưởng Ban chưa chủ động dành thời gian trong thực hiện nhiệm vụ, chưa phát huy đúng vai trò lãnh đạo Ban. Việc thẩm tra dự thảo nghị quyết, báo cáo, đề án của các Ban HĐND huyện thực hiện chưa đúng quy định tại Điều 78, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND và Điều 111 Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Số đại biểu thảo luận về các báo cáo trình tại kỳ họp HĐND huyện còn ít, chất lượng thảo luận của một số đại biểu chưa sâu; mới tập trung giám sát về phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo quốc phòng- an ninh, chưa quan tâm giám sát hoạt động chấp hành, điều hành của UBND các cấp, hoạt động của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND cấp huyện; báo cáo của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND huyện. Thường trực HĐND và các Ban HĐND huyện chủ yếu tổ chức giám sát chuyên đề, ít tổ chức giám sát thường xuyên để kịp thời phát hiện hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nghị quyết của HĐND. Thường trực HĐND huyện chưa tổ chức được hoạt động giải trình, chất vấn tại phiên họp của Thường trực HĐND huyện; chưa thực hiện giám sát hoạt động của Thường trực HĐND các xã, thị trấn theo quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, Quy chế làm việc của Thường trực HĐND huyện. Hoạt động giám sát của Tổ đại biểu HĐND huyện còn hạn chế. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của HĐND cấp huyện còn hạn chế.
Đối với HĐND cấp xã: Hoạt động thẩm tra báo cáo, nghị quyết của HĐND xã trình kỳ họp chưa đảm bảo quy định; báo cáo thẩm tra của Ban đối với báo cáo của UBND cấp xã trình kỳ họp nội dung chưa sâu. Từ đầu nhiệm kỳ mới có 02/12 xã, thị trấn tổ chức hoạt động chất vấn tại kỳ họp HĐND. Hoạt động giám sát thường xuyên của các Ban HĐND cấp xã ít, chất lượng còn hạn chế. Giám sát chuyên đề của HĐND, Thường trực, các Ban của HĐND xã còn ít, từ đầu nhiệm kỳ có 04/12 xã HĐND xã tổ chức giám sát chuyên đề. Việc thực hiện chức năng chỉ đạo, điều hoà, phối hợp hoạt động của Thường trực HĐND đối với các Ban HĐND các xã chưa hiệu quả. Việc dự toán, chi kinh phí đảm bảo hoạt động của HĐND cấp xã còn lúng túng. Các chức danh của HĐND xã chưa thực hiện ký số điện tử; HĐND chưa xây dựng được "kỳ họp không giấy", việc sử dụng thiết bị công nghệ thông tin của đại biểu còn hạn chế.
Trên cơ sở kết quả giám sát, Đoàn giám sát đề nghị Thường trực HĐND huyện, các Ban của HĐND huyện, các Tổ đại biểu HĐND huyện rà soát quy định của pháp luật về hoạt động của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, các Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND, tập trung khắc phục hạn chế, tồn tại trong hoạt động của HĐND huyện đã được Đoàn giám sát chỉ ra. Chủ động tham mưu với cấp uỷ huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò của HĐND trong hệ thống chính trị; về hoạt động của HĐND để cử tri và nhân dân theo dõi, giám sát. Bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của cấp uỷ Đảng, bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Trên cơ sở chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các mục tiêu, định hướng, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của huyện, của tỉnh, ban hành và tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả chương trình công tác hằng năm và nhiệm kỳ 2021- 2026; tăng tính chủ động, chuyên nghiệp trong hoạt động của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban, các Tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện, giải quyết tốt các vấn đề cần thiết, cấp bách, đáp ứng yêu cầu thực tiễn tại địa phương. Tăng cường vai trò của Thường trực HĐND trong chỉ đạo, điều hoà, phối hợp hoạt động của các Ban HĐND tỉnh, Tổ đại biểu HĐND tỉnh. Tiếp tục quan tâm, chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính chuyên nghiệp của Văn phòng HĐND và UBND huyện trong công tác tham mưu, phục vụ các kỳ họp của HĐND, các hoạt động của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, các Tổ đại biểu và đại biểu HĐND. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong các hoạt động của HĐND huyện.
Trên cơ sở kết quả giám sát đối với hoạt động của HĐND cấp xã đã được Đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh chỉ ra, Thường trực HĐND huyện có giải pháp cụ thể để tập huấn, hướng dẫn hoạt động của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND cấp xã, đại biểu HĐND cấp xã đảm bảo đúng quy định của pháp luật, hiệu lực, hiệu quả, phát huy vai trò cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương. Thường xuyên giám sát, chấn chỉnh hoạt động của HĐND các xã, thị trấn trong huyện; thực hiện giao ban định kỳ giữa Thường trực HĐND huyện với Thường trực HĐND các xã, thị trấn. Hằng năm báo cáo Thường trực HĐND tỉnh kết quả hướng dẫn, giám sát hoạt động của HĐND cấp xã.
Đoàn giám sát cũng đề nghị UBND huyện chấp hành, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc huyện, UBND các xã, thị trấn nghiêm túc chấp hành quy định của pháp luật thuộc trách nhiệm của UBND huyện, các cơ quan, đơn vị thuộc huyện, UBND các xã, thị trấn trong hoạt động chuẩn bị kỳ họp, thẩm tra, giám sát, tiếp xúc cử tri, giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri, tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân; phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi để HĐND, Thường trực, các Ban, các Tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện hoạt động hiệu quả, theo đúng thẩm quyền, phát huy vai trò, trách nhiệm cơ quan dân cử và đại biểu dân cử tại địa phương. Chỉ đạo Phòng Tài chính - Kế hoạch kiểm tra, hướng dẫn HĐND các xã, thị trấn dự toán, chi kinh phí hoạt động của HĐND cấp xã đảm bảo đúng quy định tại Nghị quyết số 11/2021/NQ- HĐND ngày 20/12/2020 của HĐND tỉnh Quy định một số chế độ chi tiêu bảo đảm hoạt động của HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang; đảm bảo điều kiện, thủ tục để các chức danh của HĐND, Ban của HĐND xã thực hiện ký số văn bản; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của HĐND các xã, thị trấn.
Đề nghị Thường trực Huyện uỷ, Ban Thường vụ Huyện uỷ Na Hang quan tâm chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND huyện và HĐND các xã, thị trấn trong huyện; quan tâm công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã chuyên trách; rà soát, kiện toàn nhân sự HĐND cấp xã còn thiếu, chưa bảo đảm theo cơ cấu tổ chức bộ máy của HĐND cấp xã.
