Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương chủ trì cuộc làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Tham gia Đoàn giám sát của Quốc hội có đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Đảng đoàn Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội và các thành viên Đoàn giám sát. Thành phần Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tham gia làm việc với Đoàn giám sát có đồng chí Lê Minh Hoan, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng và các đồng chí đại diện các Vụ, Cục, đơn vị trực thuộc.
Đoàn giám sát của Quốc hội làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Sau khi nghe Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, các thành viên Đoàn giám sát đã trao đổi, làm rõ việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 25/2021/QH15 của Quốc hội về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu Quốc gia (MTQG) xây dựng Nông thôn mới (NTM), giai đoạn 2021-2025; kết quả thực hiện một số nội dung thuộc trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn được phân công thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2025 và chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021-2025...
Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang Ma Thị Thuý tham gia ý kiến tại buổi làm việc.
Tham gia phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Ma Thị Thúy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách khóa XV, thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội đánh giá cao kết quả thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Bộ đã tích cực, chủ động tham mưu với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành cũng như ban hành theo thẩm quyền nhiều văn bản để triển khai thực hiện Nghị quyết số 25/2021/QH15 của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025; công tác tuyên truyền về xây dựng NTM tiếp tục được chủ trọng thông qua việc ban hành Chương trình truyền thông phục vụ xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 nhằm định hướng chỉ đạo triển khai công tác truyền thông đúng trọng tâm, trọng điểm, tiếp tục phát huy hiệu quả, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ của phong trào “cả nước chung sức xây dựng Nông thôn mới”; Bộ đã tích cực phối hợp với các Bộ, ngành liên quan chủ trì nội dung thành phần triển khai công tác lập kế hoạch, phân bổ, giao dự toán hằng năm (2021, 2022) và 5 năm giai đoạn 2021-2025 đáp ứng yêu cầu...
Bên cạnh kết quả đạt được, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ma Thị Thúy đề nghị Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn làm rõ một số nội dung, cụ thể như:
Theo Báo cáo, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã đánh giá về một số điểm mới nổi bật trong Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, trong đó ban hành các chương trình chuyên đề phục vụ xây dựng NTM có 5 chương trình như: Chương trình mỗi xã một sản phẩm-OCOP; Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng NTM; Chương trình khoa học công nghệ phục vụ xây dựng NTM; Chương trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới NTM thông minh; Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng NTM ... Đây là những vấn đề liên quan đến nhiều nội dung thành phần của Chương trình trong giai đoạn 2021-2025 do đó cần phải có sự phối hợp, kết nối liên ngành, phân công nhiệm vụ cụ thể từ các bộ, ngành Trung ương đến địa phương (tỉnh, huyện, xã), đồng thời phải được tập trung chỉ đạo và huy động các nguồn lực thực hiện xuyên suốt trong cả giai đoạn, đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, với trách nhiệm của mình, Bộ đã triển khai các nội dung phối hợp nào cũng như tiến độ, kết quả thực hiện bước đầu?
Về Bộ tiêu chí Quốc gia xây dựng NTM, đại biểu Ma Thị Thúy cho rằng, Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn đã chủ động tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM, NTM nâng cao và xã NTM mới kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025, cùng với việc cơ bản quy định thống nhất tiêu chí áp dụng trong toàn quốc để thực hiện, đánh giá, xét công nhận đã có quy định mở cho các địa phương (giao UBND cấp tỉnh căn cứ hướng dẫn của các Bộ, ngành liên quan, quy định việc áp dụng cụ thể đối với các nhóm xã để phù hợp với điều kiện đặc thù, nhu cầu phát triển KTXH và khả năng của người dân từng xã, đặc điểm văn hoá của từng dân tộc). Quy định này đã tạo điều kiện cho các địa phương tự chủ hơn trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, cơ sở...Tuy nhiên, cũng cần phải có sự hướng dẫn, kiểm tra, giám sát của các bộ, ngành liên quan để có đánh giá thực tế và đảm bảo đúng quy định và đạt mục tiêu đề ra. Đồng chí đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết đã thực hiện việc này như thế nào và đến nay có bao nhiêu kiến nghị, đề xuất của các địa phương liên quan đến Chương trình MTQG xây dựng NTM thuộc trách nhiệm của Bộ mà chưa được hướng dẫn, trả lời và nguyên nhân?
Về việc huy động nguồn lực: Theo Báo cáo, việc huy động từ nguồn vốn tín dụng là rất lớn, chiếm tỷ lệ cao nhất trong cơ cấu vốn (Năm 2021: 78,2%; năm 2022: 75,4%), tuy nhiên, tại Phụ lục 05 kèm theo Báo cáo thể hiện còn 09 địa phương không huy động được nguồn vốn này, trong đó có những địa phương lớn, kinh tế - xã hội phát triển khá. Đề nghị Bộ báo cáo làm rõ hơn về nguyên nhân?
Về giải ngân: Theo Báo cáo, đến hết tháng 04/2023, các địa phương dự kiến giải ngân chuyển sang thực hiện năm 2023 (đạt khoảng 82%). Đối với kế hoạch vốn đầu tư công giao thực hiện năm 2023, dự kiến đến tháng 4/2023, cả nước giải ngân được khoảng (khoảng 16,7%). Đề nghị Bộ có sự phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để rà soát, thống kê số liệu chính xác và có sự hướng dẫn, đôn đốc sát sao các địa phương thực hiện để đảm bảo tiến độ kế hoạch.
Về kết quả đạt chuẩn xã NTM trên phạm vi cả nước cho thấy có sự chênh lệch lớn giữa các vùng miền (Đồng bằng sông Hồng: 100%, Đông Nam Bộ: 92,6% Miền núi phía Bắc 47,5%, Tây Nguyên 57,8%); còn 04 tỉnh thuộc khu vực Miền núi phía Bắc có tỷ lệ xã đạt chuẩn NTM dưới 30%; 16 huyện nghèo thuộc 12 tỉnh còn chưa có xã NTM, đề nghị với trách nhiệm cơ quan chủ trì Chương trình, Bộ cho biết thêm về các giải pháp về sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương để tham mưu với Chính phủ có biện pháp tháo gỡ về nội dung này.
Về công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ma Thị Thúy cho rằng, công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình và các bộ, ngành liên quan nói chung còn ít, nhất là việc kiểm tra, giám sát chuyên đề, hiện nay mới chủ yếu lồng ghép với các Đoàn công tác; thông qua báo cáo; việc khảo sát, thẩm định đơn vị cấp huyện đạt chuẩn NTM; chưa tổng hợp, thống kê được số cuộc kiểm tra, giám sát đã thực hiện ở các địa phương... Để thực hiện tốt việc này, đề nghị thời gian tới, Bộ cần tăng cường công tác này theo chức năng, thẩm quyền, đồng thời có sự đôn đốc các địa phương thực hiện để phòng ngừa, kịp thời ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực, xử lý nghiêm hành vi vi phạm trong quá trình thực hiện Chương trình. Đồng thời, đây cũng là một kênh quan trọng để phát hiện, tổng hợp các kiến nghị, khó khăn, vướng mắc của địa phương trong quá trình triển khai thực hiện qua đó đề xuất cấp có thẩm quyền chỉ đạo khắc phục.
Phần giải pháp trong Báo cáo, đồng chí đề nghị trên cơ sở từng hạn chế, khó khăn, vướng mắc đã nêu trong Báo cáo và thực tế triển khai thực hiện, cần cụ thể hơn về trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, địa phương để làm cơ sở cho việc thực hiện hiệu quả hơn trong thời gian tới./.
