Một số giải pháp nâng cao chất lượng thẩm tra dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh

Thẩm tra dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân là quá trình các Ban của Hội đồng nhân dân xem xét, cho ý kiến về tính hợp hiến, hợp pháp, đảm bảo nghị quyết ban hành phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Đây là kênh giúp đại biểu Hội đồng nhân dân có thêm thông tin, nghiên cứu, thảo luận và quyết nghị, góp phần cho nghị quyết của Hội đồng nhân dân phát huy được tính hiệu lực, hiệu quả, đi vào cuộc sống.


Đồng chí Phùng Tiến Quân, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh chủ trì cuộc họp.

Từ thực tế hoạt động thẩm tra dự thảo nghị quyết trình kỳ họp Hội đồng nhân dân trong thời gian qua, để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động thẩm tra cần thực hiện tốt một số giải pháp chủ yếu sau:

Thứ nhất, các Ban Hội đồng nhân dân cần thường xuyên phối hợp, tham gia với Uỷ ban nhân dân, cơ quan soạn thảo ngay từ đầu quá trình xây dựng tờ trình và dự thảo nghị quyết (từ khâu khảo sát, lập tờ trình, dự thảo nghị quyết) để sớm tiếp cận, xem xét toàn diện, xuyên suốt những nội dung liên quan đến công tác thẩm tra sau này. Chủ động nghiên cứu sơ bộ nội dung ngay từ khi Uỷ ban nhân dân gửi đề xuất xây dựng nghị quyết.

Thứ hai, khi xác định rõ về thẩm quyền và cơ sở pháp lý, sự cần thiết ban hành nghị quyết, lãnh đạo Ban phân công nhiệm vụ cụ thể cho các uỷ viên Ban gắn với kinh nghiệm và địa bàn, đơn vị mà uỷ viên các Ban đang công tác nhằm phát huy khả năng hiểu biết, tính chuyên sâu của uỷ viên Ban đồng thời phát huy tinh thần tập thể của Ban khi được phân công thẩm tra. Uỷ viên Ban cần thường xuyên cập nhật thông tin, nghiên cứu văn bản và nắm đầy đủ các chủ trương của Đảng, quy định của pháp luật để có ý kiến kịp thời về những nội dung có liên quan theo phân công, giúp cho công tác thẩm tra đảm bảo chất lượng, hiệu quả.

Thứ ba, đối với các tờ trình đề án, dự thảo nghị quyết có tác động và ảnh hưởng lớn, toàn diện đến tình hình kinh tế, chính trị, an ninh, quốc phòng và an sinh xã hội, Ban được giao thẩm tra cần chủ động tiến hành khảo sát thực tế, lắng nghe ý kiến của các đối tượng chịu sự tác động để xác định sự cần thiết, tính pháp lý và tính khả thi trong thực tế. Đối với các tờ trình và dự thảo nghị quyết qua thẩm tra mà cơ quan chủ trì tham mưu thuyết minh, giải trình còn những vấn đề chưa rõ ràng, chưa thống nhất về căn cứ pháp lý, sự cần thiết, tính khả thi trong thực tế của tờ trình và dự thảo nghị quyết thì lãnh đạo các Ban chủ động tham mưu Thường trực Hội đồng nhân dân đề nghị Uỷ ban nhân dân tiếp tục bổ sung, hoàn thiện và trình Hội đồng nhân dân vào kỳ họp sau.

Thứ tư, để chuẩn bị cho việc thẩm tra, căn cứ nội dung các đề án, dự thảo nghị quyết dự kiến thông qua tại kỳ họp Hội đồng nhân dân, các Ban phải thường xuyên, tích cực nghiên cứu các văn bản pháp luật mới ban hành; đồng thời cập nhật thông tin qua các cuộc tiếp xúc cử tri, các phương tiện thông tin đại chúng...; chú trọng việc mời các chuyên gia có chuyên môn và kinh nghiệm, đặc biệt là việc thẩm tra đối với các lĩnh vực chuyên sâu và những vấn đề được đưa ra thảo luận tại kỳ họp Hội đồng nhân dân để quyết nghị có tác động đến nhiều đối tượng và phạm vi ảnh hưởng rộng.


Lãnh đạo các Ban Hội đồng nhân dân tỉnh tại cuộc họp thẩm tra.

Quá trình nghiên cứu hồ sơ, tài liệu thẩm tra lãnh đạo các Ban và uỷ viên Ban cần đối chiếu so sánh nội dung của tờ trình và dự thảo nghị quyết với các tài liệu khác có liên quan, nhất là các văn bản góp ý của các sở, ngành, địa phương để phát hiện các vấn đề còn có ý kiến khác nhau mà chưa được giải trình, tiếp thu hoặc tiếp thu chưa đầy đủ. Cần thiết có thể trưng cầu thêm ý kiến của tổ chức, cá nhân có kiến thức, hiểu biết sâu về vấn đề thẩm tra. Ngoài ra cần tham khảo nội dung liên quan đến vấn đề thẩm tra tại một số địa phương tương đồng.

Thứ năm, lãnh đạo các Ban và uỷ viên Ban là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng công tác thẩm tra. Đặc biệt lãnh đạo các Ban hoạt động chuyên trách cần chủ động xây dựng kế hoạch thẩm tra, thống nhất phân công các uỷ viên Ban nghiên cứu, thẩm tra gắn với ngành lĩnh vực thành viên đang công tác, quy định cụ thể các mốc thời gian tổ chức khảo sát, thời gian hoàn thành dự thảo báo cáo thẩm tra, dự kiến thời gian họp thẩm tra sơ bộ, họp thẩm tra theo quy định của pháp luật.

Thứ sáu, tranh thủ ý kiến chỉ đạo và định hướng của Thường trực Hội đồng nhân dân. Trước khi tổ chức họp thẩm tra với cơ quan chủ trì soạn thảo, thành viên Ban tổ chức họp nội bộ thông qua dự thảo báo cáo thẩm tra để thống nhất nội dung.

Đối với các hồ sơ đề án, dự thảo nghị quyết chưa đảm bảo trình tự thủ tục và hồ sơ tài liệu theo quy định, chưa phù hợp với tình hình thực tế, thiếu tính khả thi, còn có ý kiến trái chiều, các Ban sớm báo cáo tại phiên họp Thường trực Hội đồng nhân dân để có định hướng, đảm bảo sự thống nhất, không đưa vào nội dung chương trình kỳ họp đối với những hồ sơ dự thảo nghị quyết không đảm bảo chất lượng.

Thứ bảy, nội dung báo cáo thẩm tra cần súc tích, quan điểm rõ ràng, đúng trọng tâm. Báo cáo thẩm tra của các Ban Hội đồng nhân dân là một trong những tài liệu quan trọng thể hiện chính kiến của Ban, giúp cung cấp thông tin cho các đại biểu Hội đồng nhân dân, do vậy nội dung báo cáo thẩm tra của các Ban cần ngắn, gọn, đi sâu vào nội dung trọng tâm của dự thảo nghị quyết; các nhận định phải thể hiện rõ về cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, sự phù hợp, tính khả thi với điều kiện thực tế của địa phương; kết luận thẩm tra phải cụ thể, rõ ràng; những vấn đề Ban nhất trí, không nhất trí đều cần làm sáng tỏ.

Ban Pháp chế HĐND tỉnh

Tin cùng chuyên mục