Phát biểu thảo luận về dự thảo Luật Thương mại điện tử (sửa đổi), đại biểu Ma Thị Thúy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tỉnh cơ bản đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật nhằm tạo khuôn khổ pháp lý đồng bộ để phát triển kinh tế số.

Đại biểu Ma Thị Thúy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tỉnh tham gia ý kiến

Về phạm vi điều chỉnh và khái niệm (Điều 1, Điều 3): Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị cần định nghĩa rõ hơn khái niệm “nền tảng số lớn”, “ngưỡng giao dịch” vì nhiều điều khoản như Điều 13, 15, 16, 26 dẫn chiếu trách nhiệm đặc thù cho các nền tảng này nhưng lại chưa quy định tiêu chí cụ thể, dễ dẫn tới khó khăn trong áp dụng. Đồng thời, đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết nhưng trong luật cần có tiêu chí cơ bản như: số lượng người dùng, doanh thu tại Việt Nam, lượng giao dịch hoặc tỷ lệ chiếm thị phần.

Khoản 17 và khoản 18 Điều 3, hai nội dung quy định tại 2 khoản bị lặp lại “được thành lập, đăng ký kinh doanh theo pháp luật nước ngoài hoặc được pháp luật nước ngoài công nhận”, đề nghị cần thiết kế lại cho logic, ngắn gọn và thống nhất theo hướng: “Tổ chức, cá nhân nước ngoài” là tổ chức, cá nhân được thành lập, đăng ký kinh doanh theo pháp luật nước ngoài hoặc được pháp luật nước ngoài công nhận; “Người bán nước ngoài” là tổ chức, cá nhân không có hiện diện thương mại tại Việt Nam nhưng thực hiện hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ cho tổ chức, cá nhân Việt Nam thông qua phương thức trực tiếp hoặc gián tiếp. Quy định như vậy sẽ bảo đảm không trùng lặp nội dung; giữ được mối quan hệ logic, ngắn gọn, dễ hiểu, có tính thực thi cao; làm rõ phạm vi điều chỉnh, đặc biệt trong thương mại xuyên biên giới.

Về trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử (Điều 13): Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh khẳng định, việc luật hóa trách nhiệm của chủ sở hữu nền tảng thương mại điện tử nhằm bảo đảm an toàn, minh bạch của giao dịch; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và người bán tuân thủ pháp luật, tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trong môi trường thương mại số. Do đó cần xác lập rõ nghĩa vụ pháp lý bắt buộc của chủ sở hữu nền tảng thương mại điện tử trong việc tổ chức, quản lý và giám sát hoạt động giao dịch điện tử, tạo cơ sở pháp lý để cơ quan quản lý xử lý trách nhiệm của nền tảng khi vi phạm hoặc không thực hiện nghĩa vụ. Cần nghiên cứu, quy định theo hướng Chủ sở hữu nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm: Xác minh, lưu giữ và công khai thông tin đăng ký của người bán hoạt động trên nền tảng; cung cấp công cụ để người tiêu dùng phản ánh, khiếu nại, và có trách nhiệm tiếp nhận, xử lý các phản ánh đó; thực hiện cơ chế thông báo và gỡ bỏ hàng hóa, dịch vụ, nội dung vi phạm pháp luật khi phát hiện hoặc khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; bảo đảm an toàn thông tin, dữ liệu cá nhân của người dùng; lưu trữ thông tin giao dịch theo quy định; phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong việc cung cấp dữ liệu, hỗ trợ thu thuế và thực thi pháp luật; chịu trách nhiệm liên đới nếu biết rõ hoặc có cơ sở xác định hành vi vi phạm pháp luật của người bán trên nền tảng mà không thực hiện biện pháp ngăn chặn, xử lý. Đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết việc xác minh người bán, cơ chế gỡ bỏ thông tin vi phạm và thời hạn lưu trữ dữ liệu giao dịch.

Đại biểu Tráng A Dương (ĐBQH chuyên trách tại Hội đồng Dân tộc của Quốc hội) phát biểu ý kiến

Cùng góp ý về dự thảo Luật Thương mại điện tử (sửa đổi), đại biểu Tráng A Dương (ĐBQH chuyên trách tại Hội đồng Dân tộc của Quốc hội) cho rằng việc ban hành Luật là hết sức cần thiết, phù hợp với Nghị quyết số 66 của Quốc hội, nhằm hoàn thiện khung pháp lý, bảo đảm cân bằng giữa quản lý nhà nước và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại điện tử. Đại biểu đề nghị rà soát, điều chỉnh quy định về thủ tục hành chính theo đúng tinh thần cải cách, tránh phát sinh rào cản không cần thiết đối với doanh nghiệp.

Về Điều 38, phát triển nguồn nhân lực thương mại điện tử, đề nghị sửa khoản 3 theo hướng mở rộng phạm vi hỗ trợ: Nhà nước ưu tiên bố trí nguồn lực, ngân sách cho đào tạo thương mại điện tử tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đồng thời phát triển nền tảng học tập số quốc gia cung cấp khóa học mở trực tuyến về thương mại điện tử. Doanh nghiệp đầu tư vào đào tạo nhân lực được hưởng ưu đãi thuế theo quy định.

Về chính sách ưu đãi và hỗ trợ phát triển thương mại điện tử, đại biểu đề nghị sử dụng thuật ngữ thống nhất với Nghị quyết 88, quy định rõ đối tượng là người dân tộc thiểu số, cư trú tại vùng biên giới, hải đảo, khu vực đặc biệt khó khăn để bảo đảm chính sách đúng và trúng.

Về phát triển thị trường thương mại điện tử, đại biểu kiến nghị tiếp tục rà soát các quy định về hình thức cam kết của chủ thể kinh doanh, tránh tạo rào cản cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp; khuyến khích đổi mới sáng tạo, phát triển mô hình kinh doanh linh hoạt và bảo đảm cạnh tranh công bằng giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài.

Đại biểu cũng đề nghị cân nhắc toàn diện đến sự khác biệt về quy mô, năng lực công nghệ giữa các nhóm doanh nghiệp, tạo điều kiện để thương mại điện tử thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế số quốc gia.

Cũng trong phiên thảo luận Tổ, đại biểu Hoàng Ngọc Định (Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chỉ huy Trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, kiêm Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh) nhất trí cao với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê, nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng và Nhà nước, đặc biệt trong bối cảnh cần sắp xếp tinh gọn bộ máy nhà nước, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số.

Đại biểu Hoàng Ngọc Định (Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chỉ huy Trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, kiêm Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh) phát biểu

Về phạm vi sửa đổi, đại biểu nhận định, Bộ Tài chính đã đề xuất nội dung tập trung vào những vấn đề cấp thiết, liên quan yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong triển khai thực hiện nhiệm vụ thống kê. Về hệ thống thông tin và chỉ tiêu thống kê, Luật đã đi đúng hướng khi hình thành hệ thống thông tin thống kê nhà nước đồng bộ từ trung ương đến cấp xã, thay thế mô hình cấp huyện trước đây. Quy định này giúp đảm bảo có đầy đủ dữ liệu phục vụ quản lý, điều hành kinh tế - xã hội ở từng cấp chính quyền, đồng thời phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay.

Về chế độ báo cáo thống kê, đại biểu đề nghị Bộ Tài chính sớm ban hành chế độ báo cáo thống kê cấp tỉnh, cấp xã (gồm hệ biểu báo cáo và giải thích, hướng dẫn ghi biểu) áp dụng thống nhất trên phạm vi toàn quốc; không trùng lặp và không phát sinh tăng khối lượng công việc của cấp xã do nội dung này được cơ quan Thống kê cơ sở thực hiện bảo đảm thống nhất về chuyên môn, nghiệp vụ thống kê.

Về cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia: Dự thảo Luật đã bổ sung 01 điều (Điều 51b. Cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia), đại biểu đánh giá là bước tiến quan trọng trong việc hình thành nền tảng dữ liệu thống kê tập trung, thống nhất và đồng bộ. Đây là công cụ giúp kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu hiệu quả, phục vụ chuyển đổi số quốc gia và công tác hoạch định chính sách. Việc bổ sung cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia sẽ góp phần khắc phục tình trạng dữ liệu phân tán, manh mún, tăng khả năng tích hợp, chia sẻ thông tin, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, khách quan và khả năng kết nối, chia sẻ, tích hợp dữ liệu phục vụ chuyển đổi số quốc gia./.