Chính từ tinh thần đó, tỉnh Tuyên Quang xác định đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn là giải pháp quan trọng để xây dựng tỉnh phát triển khá, toàn diện, bền vững trong khu vực miền núi phía Bắc.

Năm học 2024-2025, với sự chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc quyết liệt của các ngành, địa phương, cùng tinh thần nỗ lực, cống hiến không ngừng nghỉ của thầy trò trong toàn tỉnh, công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh, sinh viên giỏi tiếp tục đạt nhiều kết quả đáng tự hào.

Các thí sinh tham dự Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh lớp 11 THPT năm học 2024-2025 tại Trường THPT Tân Trào (ngày 16/3/2025). Ảnh tư liệu.

Trong năm học, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức 03 kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh và 01 cuộc thi khoa học kỹ thuật, 01 cuộc thi “Tài năng Tiếng Anh” dành học sinh trung học năm học 2024-2025 với 2.610 lượt học sinh, nhóm học sinh tham dự, có 1.376 học sinh (nhóm học sinh) đoạt giải, trong đó:

Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học có 106/110 dự án dự thi đạt giải (06 giải Nhất, 28 giải Nhì, 34 giải Ba, 38 giải Tư và 04 dự án Tiềm năng. Cấp THCS 41 giải, cấp THPT 69 giải).

Các kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh có 2.436 lượt học sinh dự thi, 1.228 lượt học sinh đoạt giải, gồm 66 Giải Nhất, 197 Giải Nhì, 453 Giải Ba và 539 Giải Khuyến khích. Cùng với Trường THPT Chuyên dẫn đầu với 250 giải, một số trường có thành tích cao về số lượng, chất lượng giải như: Trường THPT Sơn Nam 60 giải; Trường PTDTNT THPT tỉnh 66 giải; Trường THPT Tân Trào 66 giải; Trường THPT Sông Lô 35 giải, ... Khối THCS dẫn đầu là Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố và các Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Sơn, Sơn Dương, Na Hang, Hàm Yên, ...

Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT có 90 thí sinh dự thi, 56 lượt học sinh đoạt giải, trong đó có 06 giải Nhì, 22 giải Ba và 28 giải Khuyến khích. Tỉnh Tuyên Quang xếp thứ 24/63 tỉnh thành trong toàn quốc, xếp thứ 6/14 khu vực miền núi phía Bắc về số lượng giải. Có 28/56 học sinh đoạt từ giải Ba trở lên vinh dự được nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, đứng thứ 6/14 tỉnh miền núi phía Bắc.

Bên cạnh đó, nhiều học sinh đã tích cực tham gia và đạt thành tích xuất sắc tại các sân chơi trí tuệ quốc tế như: Kỳ thi Olympic Toán học quốc tế TIMO (Thailand International Mathematical Olympiad); Kỳ thi SAT năm 2024 (Scholastic Assessment Test - bài kiểm tra chuẩn hóa được sử dụng rộng rãi trong xét tuyển đại học tại Mỹ và nhiều quốc gia khác) đã có học sinh của tỉnh Tuyên Quang lọt top 1% thế giới với 1560/1600 điểm. Trong hành trình khát vọng vươn xa, có học sinh xuất sắc vượt qua khó khăn giành được Học bổng toàn phần của trường Đại Học Wesleyan (Hoa Kì) trị giá tương đương 10,2 tỉ đồng.

Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Thị Thanh Trà và Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Vũ Thị Bích Việt trao khen thưởng cho sinh viên Đại học Tân Trào đạt giải về KHCN. Ảnh: Việt Hòa.

Cùng với giáo dục phổ thông, giáo dục đại học bước đầu đạt được kết quả đáng khích lệ với 10 sinh viên Trường Đại học Tân Trào đạt giải Ba, giải Khuyến khích tại Cuộc thi Giải thưởng sinh viên nghiên cứu khoa học cấp Bộ năm 2024.

Những con số trên đây chính là trái ngọt của sự quan tâm đầu tư, chăm lo, đồng hành bền bỉ của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đối với sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo của tỉnh, đặc biệt là giáo dục mũi nhọn; là kết quả sự nỗ lực, cố gắng của thầy và trò ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh ta.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVII  đã xác định rõ nhiệm vụ “Phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chú trọng thu hút, sử dụng nguồn nhân lực có trình độ, chất lượng cao,...”. Giáo dục mũi nhọn chính là trung tâm của chiến lược ấy. Việc phát hiện, bồi dưỡng và phát huy tài năng trẻ cần được coi là một trách nhiệm chính trị, là biểu hiện rõ nét nhất của lòng yêu nước trong thời đại mới - khi “trí tuệ Việt Nam” phải trở thành động lực cho đổi mới sáng tạo và phát triển đất nước.

Để tiếp tục thực hiện tốt công tác Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là giáo dục mũi nhọn tỉnh cần tiếp tục nghiên cứu, ban hành các chính sách thiết thực, hiệu quả nhằm động viên  khuyến khích, phát triển tài năng của người dạy, người học. Coi giáo dục mũi nhọn là một phần không thể tách rời trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh, cần phát hiện, nuôi dưỡng và phát triển nhân tài từ sớm.

Thầy và trò Trường THCS Lê Quý Đôn (TP Tuyên Quang) sử dụng các phần mềm trong dạy và học. Ảnh Dương Châu.

Giáo viên là yếu tố quyết định, do đó cần nghiên cứu, ban hành chính sách đặc thù, đãi ngộ hợp lý để thu hút và giữ chân nhân tài. Cần xây dựng cơ chế “đặt hàng”, tuyển dụng ưu tiên, hỗ trợ tài chính và khen thưởng kịp thời cho giáo viên trực tiếp bồi dưỡng học sinh giỏi.

Xây dựng mô hình trường THCS trọng điểm để trở thành “cơ sở ươm mầm tài năng”, đồng thời là nơi dẫn dắt chuyên môn, tổ chức kết nối, chia sẻ, chuyển giao kinh nghiệm đến các đơn vị khác, tạo nguồn cho Trường THPT Chuyên và các trường THPT.

Tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số trong quản lý, dạy học và bồi dưỡng học sinh giỏi để cá thể hóa lộ trình học tập và mở rộng khả năng tiếp cận tri thức hiện đại.

Cũng với đó việc bồi dưỡng, hỗ trợ học sinh giỏi cần sự đồng hành tích cực của cha mẹ học sinh, sự ghi nhận, khuyến học từ cộng đồng và sự ủng hộ của các nguồn lực xã hội hóa.

Ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp bồi dưỡng học sinh, sinh viên giỏi. Đồng thời, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo toàn diện trong dạy học và quản lý, quản trị trường học.