Đồng chí Nguyễn Thị Thanh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó trưởng Ban Thường trực Ban chỉ đạo xây dựng Đề án chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo có đại diện Thường trực HĐND 16 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc; đại diện Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan. Thường trực Hội đồng tỉnh Tuyên Quang do đồng chí Lê Thị Thanh Trà, Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh làm Trưởng đoàn tham dự hội nghị.

Toàn cảnh hội thảo.

Phát biểu đề dẫn thảo luận, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh trong hệ thống chính trị của nước ta, Quốc hội và HĐND là các cơ quan thuộc hệ thống cơ quan dân cử. Theo các quy định của pháp luật hiện hành, mặc dù Quốc hội không phải là cơ quan cấp trên của HĐND nhưng có trách nhiệm hướng dẫn và giám sát hoạt động đối với HĐND. Tuy nhiên, các căn cứ pháp lý được hiển định và các quy định của luật trong quá trình thực hiện cũng chưa đủ rõ để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về việc đổi mới tổ chức hoạt động của hệ thống cơ quan dân cử.

Từ đầu năm 2022 đến nay, qua việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức 03 hội nghị tổng kết về tổ chức và hoạt động của HĐND và 6 Hội nghị Thường trực HĐND ở 6 khu vực trên cả nước, qua đó đã thu nhận được nhiều ý kiến từ các địa phương về nhiều nội dung liên quan đến tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân, trong đó có nội dung cần làm rõ mối quan hệ giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội với HĐND. Nhấn mạnh điều này, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh nêu vấn đề vậy Ủy ban Thường vụ Quốc hội có phải là cơ quan cấp trên của HĐND? Bởi vì nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cơ quan cấp trên của HĐND thì mới có thẩm quyền hướng dẫn hoạt động để giúp HĐND các cấp thực hiện tốt hơn thẩm quyền và chức năng nhiệm vụ của mình trong giai đoạn mới.

Từ thực tiễn và từ những căn cứ pháp lý rà soát lại cho đến thời điểm này mới thấy rằng cần phải có những văn bản tiếp theo để mối quan hệ giữa Quốc hội với HĐND các địa phương được gắn kết chặt chẽ hơn, mục tiêu là chặt chẽ, nhịp nhàng và cuối cùng là hiệu quả. Vì vậy, Đảng đoàn Quốc hội đã giao Ban Công tác đại biểu triển khai nghiên cứu, xây dựng 2 Đề án, trong đó có Đề án “Tăng cường sự chỉ đạo và trách nhiệm giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với hoạt động của HĐND các cấp; tăng cường sự gắn kết các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với HĐND các cấp”.

Để có cơ sở tiếp tục hoàn thiện Đề án, Ban Công tác đại biểu - cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Đề án tổ chức hội thảo khu vực phía Bắc để lắng nghe ý kiến trao đổi của Thường trực HĐND các tỉnh về các nội dung cơ bản của dự thảo Đề án. Tiếp theo hội thảo này, Ban Chỉ đạo Đề án sẽ tổ chức hội thảo ở khu vực miền Trung và khu vực phía Nam để tiếp tục lấy ý kiến hoàn thiện Đề án báo cáo Đảng đoàn Quốc hội xem xét, quyết định.

Trưởng Ban Công tác đại biểu gợi mở, từ đòi hỏi thực tế trong tổ chức tiến hành các hoạt động của HĐND, các đại biểu góp ý vào các nội dung của dự thảo Đề án, nhất là những khó khăn, lúng túng nào trong tiến hành các hoạt động của HĐND cần Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành văn bản trở thành cẩm nang hướng dẫn cơ chế, chính sách cho HĐND thực hiện. Đối với nội dung tăng cường sự gắn kết giữa các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội với HĐND, Trưởng Ban Công tác đại biểu lưu ý, giữa các cơ quan nêu trên là mối quan hệ đồng hành, phối hợp để cùng thực hiện những nhiệm vụ được giao. Như vậy, HĐND cần tăng cường sự phối hợp nào với các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi đã có sự tương đồng nhất định trong chức năng, nhiệm vụ?

Tại hội thảo, đại diện Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố mong muốn sớm ban hành, triển khai thực hiện các giải pháp, đề xuất được quy định tại Đề án và cho ý kiến để hoàn thiện thêm các phần thuộc dự thảo Đề án như: quan điểm, yêu cầu, sản phẩm của hoạt động của Đề án; đánh giá hoạt động giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với hoạt động của HĐND các cấp…

Ngoài ra, các đại biểu cũng đưa ra nhiều đề nghị cụ thể những nội dung trong thực hiện quy định pháp luật hiện hành cần có hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tạo cách làm thống nhất trên cả nước như: về việc ban hành chính sách đặc thù của địa phương; bố trí cán bộ, tổ chức bộ máy Thường trực, các Ban của HĐND; văn bản hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần quy định cụ thể cho HĐND cấp tỉnh, huyện và xã; tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung một số chế độ, chính sách bảo đảm hoạt động hướng dẫn, giám sát, phối hợp của các cơ quan, đại biểu dân cử trong hệ thống cơ quan dân cử các cấp…

Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Lê Thị Thanh Trà phát biểu thảo luận.

Cũng tại hội thảo, đồng chí Lê Thị Thanh Trà, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đã phát biểu trao đổi, chia sẻ về cách tổ chức, hoạt động và kết quả nổi bật của HĐND tỉnh Tuyên Quang; đồng tình với việc ban hành kết luận của Đảng đoàn Quốc hội, nghị quyết của Ủy ban Thường  vụ Quốc hội về tăng cường sự chỉ đạo và trách nhiệm giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với hoạt động của HĐND các cấp; tăng cường sự gắn kết các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với HĐND các cấp. Đồng thời kiến nghị Ban soạn thảo Đề án cần cụ thể hơn các giải pháp và cách chức tổ chức thực hiện Đề án...

Phát biểu kết luận hội thảo, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến, đề xuất của Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố. Tất cả những ý kiến đóng góp đều trên tinh thần xây dựng và sẽ được Ban Công tác đại biểu tiếp thu cùng với những đề xuất của các địa phương để hoàn thiện Đề án./.