Qua khảo sát cho thấy hiện nay có 14 công ty kinh doanh bảo hiểm nhân thọ: Bảo Việt Nhân thọ, Frudeltial, Manulife, Dai-ichi Life, AIA, Generali, Chubb Life, Hanwha Life, Aviva Việt Nam, FWD Việt Nam, Cathay Liffe, Fubon Việt Nam, BIDV Metlife, MB Ageas Life và 10 công ty kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ hoạt động tại Tuyên Quang: Bảo Việt, Bảo hiểm PJICO, Bảo hiểm Bưu điện, Bảo hiểm MIC (Bảo hiểm Quân đội), Bảo hiểm BSH (Ngân hàng SHB), Bảo hiểm VIETINBANK (Ngân hàng VIETINBANK), Bảo hiểm ABIC (Ngân hàng AGRIBANK), Bảo hiểm BIC (Ngân hàng BIDV), Bảo hiểm AAA, Bảo hiểm Bảo Minh; trong đó 01/14 đơn vị kinh doanh bảo hiểm nhân thọ (Bảo Việt nhân thọ) và 09/10 đơn vị kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ kinh doanh các sản phẩm bảo hiểm do công ty của Việt Nam cung cấp; số còn lại kinh doanh sản phẩm bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ do công ty của nước ngoài cung cấp.
 Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh khảo sát hoạt động bảo hiểm phi nhân thọ tại Công ty Bảo Việt Tuyên Quang |
Khảo sát trực tiếp tại 05 đơn vị kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ cho thấy năm 2018 các đơn vị thực hiện 32.786 hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và 188.372 hợp đồng bảo hiểm phi nhân thọ cho người mua bảo hiểm trong, ngoài tỉnh. Các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ bao gồm nhóm bảo hiểm hỗn hợp, nhóm bảo hiểm liên kết chung, nhóm bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm nhóm. Các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ bao gồm bảo hiểm phi nhân thọ bắt buộc và bảo hiểm phi nhân thọ tự nguyện.
Việc chi trả quyền lợi khách hàng được thực hiện theo hợp đồng bảo hiểm đã ký kết. Đối với bảo hiểm phi nhân thọ, trong năm 2018 số tiền tổn thất Công ty Bảo Việt Tuyên Quang và Công ty Bảo hiểm Bưu điện Hà Tuyên phải thanh toán là 20,5 tỷ đồng. Đối với bảo hiểm nhân thọ, các hợp đồng được Tổng công ty bảo hiểm thực hiện trực tiếp đến khách hàng (đơn vị kinh doanh không nắm được đầy đủ số tiền chi trả cho khách hàng).
Thông qua khảo sát cũng cho thấy hiện nay trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ trên địa bàn tỉnh có một số hạn chế, vướng mắc. Cụ thể trong kinh doanh bảo hiểm nhân thọ một số người dân không nắm được đầy đủ các điều khoản trong hợp đồng, khi tham gia bảo hiểm nhân thọ một thời gian ngắn không đủ điều kiện tiếp tục tham gia nên phải chấm dứt hợp đồng trước thời hạn dẫn đến phải chịu tổn thất về kinh tế (không được lấy lại số tiền đã nộp cho công ty bảo hiểm). Trong kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ, một số sản phẩm có tính chất bắt buộc theo quy định của pháp luật được triển khai trên địa bàn tỉnh nhưng có ít đối tượng tham gia như: Bảo hiểm trách nhiệm dân sự trong hoạt động vận tải đường thủy nội địa; Bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng; Bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bác sỹ. Ngoài ra có tình trạng một số chủ xe mô tô không tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự theo quy định. Đối với loại hình bảo hiểm vật chất (bảo hiểm thân, vỏ) xe ôtô (loại hình bảo hiểm tự nguyện) đã được một số cơ quan, đơn vị nhà nước tham gia nhưng hiện nay không được tiếp tục tham gia bằng nguồn ngân sách nhà nước do cơ quan kiểm toán xuất toán. Bên cạnh đó một bộ phận người dân còn có biểu hiện trục lợi từ bảo hiểm phi nhân thọ như kê khai tai nạn không đúng thực tế xảy ra gây khó khăn cho các đơn vị kinh doanh bảo hiểm trong quá trình thực hiện xác minh, giám định mức độ rủi ro, tổn thất.
Trên cơ sở kết quả khảo sát, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh đã kiến nghị các đơn vị kinh doanh bảo hiểm cần tăng cường công tác tập huấn cho đội ngũ tư vấn viên, nâng cao chất lượng, tính chuyên nghiệp trong tư vấn hợp đồng bảo hiểm; có biện pháp cụ thể để đảm bảo tính trung thực của từng tư vấn viên trong việc tư vấn hợp đồng, đảm bảo các quyền lợi và nghĩa vụ cho người tham gia bảo hiểm. Đồng thời tập trung tuyên truyền cho người tham gia bảo hiểm thấy được lợi ích của việc tham gia bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ tại các công ty bảo hiểm có văn phòng trên địa bàn tỉnh, hạn chế việc tham gia bảo hiểm qua các tư vấn viên ở địa phương khác để thuận lợi trong việc chăm sóc, chi trả quyền lợi cho khách hàng khi có quyền lợi bảo hiểm.
Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh: Đề nghị chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp không tham gia bảo hiểm phi nhân thọ bắt buộc theo đúng quy định của pháp luật. Chỉ đạo cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh tăng cường tuyên truyền về chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện đến người trong độ tuổi lao động, đặc biệt về tính ưu việt là có lương hưu - nguồn thu nhập ổn định hằng tháng khi đã hết tuổi lao động để người dân biết, tự nguyện tham gia bảo hiểm xã hội.
Đề nghị Chính phủ: Nghiên cứu, sửa đổi, tăng tính hấp dẫn của chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện như: Mức đóng (hiện nay mức đóng góp ít, thời gian tham gia dài), các chế độ được hưởng (ngoài chế độ hưu trí và tử tuất, cần bổ sung thêm các chế độ về thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp như tham gia BHXH bắt buộc), tăng mức hỗ trợ khi đóng bảo hiểm xã hội (hiện nay người thuộc hộ nghèo được hỗ trợ 30%, hộ cận nghèo được hỗ trợ 25%, các đối tượng còn lại được 10%).
