Việc xây dựng và phát triển thành phố Tuyên Quang đạt các tiêu chí đô thị loại II trực thuộc tỉnh là thực tiễn khách quan trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội, đô thị; cũng là nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền và người dân thành phố, đồng thời tạo điều kiện để thành phố phát triển tương xứng với tiềm năng và lợi thế, đáp ứng vai trò là đô thị hạt nhân trong hệ thống các đô thị của tỉnh, cũng như trong tổng thể hệ thống các đô thị trong khu vực. Để hoàn thành mục tiêu nâng cấp thành phố Tuyên Quang thành đô thị loại II trực thuộc tỉnh năm 2020, Ban Thường vụ Tỉnh ủy khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 37-NQ/TU ngày 29/6/2012 về đẩy mạnh quy hoạch xây dựng và phát triển thành phố Tuyên Quang xây dựng thành phố đạt tiêu chí, tiêu chuẩn đô thị loại II.

Năm 2017, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 919/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Tuyên Quang đến năm 2020, định hướng phát triển đến năm 2030; năm 2018, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 379/QĐ-UBND về phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Tuyên Quang đến năm 2020, định hướng phát triển đến năm 2030 với mục tiêu xây dựng thành phố trở thành trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học kỹ thuật của tỉnh; tận dụng giá trị cảnh quan và các động lực phát triển hai bên bờ sông Lô để phát triển “Thành phố hai bên bờ sông”, xây dựng hình ảnh “Thành phố thân thiện vì sức khỏe”, xứng đáng là “một tâm” trong tổng thể tổ chức không gian của tỉnh; phấn đấu đạt đô thị loại II vào năm 2020, tiến tới là đô thị loại I trực thuộc tỉnh đáp ứng nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh sau nhiều năm nỗ lực phấn đấu xây dựng và phát triển. Ngày 21/11/2019, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 816 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Tuyên Quang, đến nay thành phố Tuyên Quang có 15 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 10 phường và 05 xã), tổng diện tích tự nhiên là 184,38km­­2, dân số hơn 191,118 nghìn người.

Trên cơ sở các quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, đến nay thành phố Tuyên Quang đạt gần 90/100 điểm tiêu chuẩn của đô thị loại II trực thuộc tỉnh. Cụ thể, tiêu chí về vị trí, chức năng, vai trò và trình độ phát triển kinh tế-xã hội đạt 18,04 điểm (khung điểm tối thiểu là 15, tối đa là 20 điểm); tiêu chí về quy mô dân số đạt 7,73 điểm (khung điểm tối thiểu là 6, tối đa là 8 điểm); tiêu chí về mật độ dân số đạt 4,57 điểm (khung điểm tối thiểu 4,5, tối đa 6 điểm); tiêu chí tỷ lệ lao động phi nông nghiệp đạt 5,86 điểm (khung điểm tối thiểu 4,5, tối đa 6 điểm); tiêu chí về trình độ phát triển hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị đạt 53,42 điểm (khung điểm tối thiểu 45, tối đa 60 điểm). Thành phố cũng đã rà soát, phân tích, đánh giá, tổng hợp hiện trạng khu vực nghiên cứu lập đề án phân loại đô thị và đề nghị công nhận thành phố Tuyên Quang là đô thị loại II trực thuộc tỉnh; đối chiếu với 5 tiêu chí và 59 tiêu chuẩn đô thị loại II được quy định tại Nghị quyết số 1210 về phân loại đô thị đến nay có 34 nhóm tiêu chuẩn đã đạt và vượt mức tối đa của tiêu chuẩn quy định, 22 tiêu chuẩn đạt điểm tối thiểu và trên mức tối thiểu nhưng chưa đạt điểm tối đa, chỉ còn 3 tiêu chuẩn chưa đạt điểm tối thiểu (tiêu chuẩn: Đất dân dụng; mật độ đường giao thông; tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật). Đối chiếu với các quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 về phân loại đô thị, thành phố Tuyên Quang cơ bản hội tụ đủ các tiêu chí, tiêu chuẩn của đô thị loại II trực thuộc tỉnh.

Với mục tiêu xây dựng thành phố Tuyên Quang đạt tiêu chí đô thị loại II trong năm 2020, cấp ủy, chính quyền thành phố đã và đang chủ động khai thác những tiềm năng, lợi thế về thương mại, dịch vụ, du lịch; huy động mọi nguồn lực để phát triển hạ tầng đáp ứng yêu cầu phát triển. Ngày 21/02/2020, Hội đồng nhân dân thành phố Tuyên Quang khóa XXI đã tổ chức kỳ họp bất thường thông qua nghị quyết về đề nghị công nhận thành phố Tuyên Quang là đô thị loại II, trực thuộc tỉnh. Đến nay, thành phố tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tập trung hoàn thiện thủ tục, hồ sơ trình xin ý kiến các cấp, các ngành về Đề án đề nghị công nhận thành phố Tuyên Quang là đô thị loại II theo đúng trình tự, thủ tục quy định. Dự kiến Đề án đề nghị công nhận thành phố Tuyên Quang là đô thị loại II sẽ được Ủy ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân tỉnh Tuyên Quang khóa XVIII thông qua tại kỳ họp thứ 10 (tháng 7/2020); là cơ sở để thực hiện các bước tiếp theo để đề nghị Thủ tướng Chính phủ công nhận đô thị loại II. Với thế và lực của một thành phố đang trên đà phát triển, hiện hữu dáng dấp đô thị hiện đại, thân thiện vì sức khỏe, thành phố Tuyên Quang đang nỗ lực để vững bước trở thành đô thị có tầm ảnh hưởng và vị trí xứng đáng trong hệ thống đô thị vùng Trung du và miền núi phía Bắc cũng như trong cả nước./.