Các đại biểu dự phiên họp tại điểm cầu Tuyên Quang. Ảnh: Ngọc Hưng.

Tại điểm cầu của tỉnh, Đồng chí Ma Thị Thuý, Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách chủ trì phiên chất vấn. Tham dự phiên chất vấn tại điểm cầu của tỉnh có các đồng chí: Phạm Thị Minh Xuân, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Nguyễn Hồng Trang, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh uỷ; Lê Thị Thanh Trà, Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; các vị đại biểu Quốc hội công tác tại tỉnh; đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các cơ quan, đơn vị của tỉnh có liên quan đến nội dung chất vấn.

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, căn cứ các quy định về tổ chức hoạt động giám sát của Quốc hội trên cơ sở tổng hợp đề xuất chất vấn của các Đoàn đại biểu Quốc hội, của đại biểu Quốc hội, ý kiến phản ánh, kiến nghị của cử tri và Nhân dân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lựa chọn chất vấn hai nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tòa án và kiểm sát.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Ảnh: Lâm Hiển.

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, trong thời gian qua, chất lượng, hiệu quả công tác xét xử của các Tòa án ngày càng được nâng lên; tỷ lệ các bản án quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan được hạn chế ở mức thấp; hầu hết các vụ việc được giải quyết trong thời hạn quy định của pháp luật…Tuy nhiên vẫn có một số tồn tại, hạn chế là: Vẫn còn một số vụ án giải quyết quá thời hạn luật định do nguyên nhân chủ quan; tỷ lệ bản án, quyết định hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra; quy trình lựa chọn và phát triển án lệ vẫn cần tiếp tục được nghiên cứu, hoàn thiện, số lượng án lệ được ban hành trong một số lĩnh vực còn ít; việc đầu tư, lắp đặt trang thiết bị phục vụ xét xử trực tuyến đồng bộ còn hạn chế…

Đối với ngành kiểm sát nhân dân, đã thực hiện nhiệm vụ khá toàn diện trên tất cả các mặt: từ đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao chất lượng công tác cán bộ cho đến việc thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp về hình sự, công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, kiểm sát thi hành án hình sự, dân sự, hành chính, việc giải quyết đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm cũng được chú trọng nâng cao về chất lượng… Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: còn xảy ra một số trường hợp Tòa án trả hồ sơ để yêu cầu khởi tố tội phạm mới và người phạm tội mới; đình chỉ vụ án, đình chỉ quyết định khởi tố bị can do không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm; tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm án hành chính, kháng nghị giám đốc thẩm án dân sự chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội…

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội bám sát chủ đề chất vấn, những hạn chế, tồn tại, khó khăn, vướng mắc để đặt câu hỏi chất vấn ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề và tranh luận thẳng thắn, trách nhiệm, mang tính xây dựng, tập trung vào những nội dung chủ yếu:

Về lĩnh vực tòa án: Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án, nhất là vụ án hành chính, vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng; việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Công tác cán bộ của ngành Tòa án; giải pháp nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh, trách nhiệm của Thẩm phán và các công chức ngành Tòa án; việc phòng ngừa và xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành Tòa án. Công tác tổng kết thực tiễn xét xử, hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật, phát triển án lệ. Việc triển khai thi hành Nghị quyết số 33/2021/QH15 của Quốc hội về tổ chức phiên tòa trực tuyến, nhất là việc chuẩn bị các điều kiện bảo đảm cho xét xử trực tuyến.

Quang cảnh phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Ảnh: Lâm Hiển.

Về lĩnh vực kiểm sát: Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong giải quyết các vụ án hình sự, nhất là các vụ án về kinh tế, tham nhũng; không để xảy ra việc bỏ lọt tội phạm, làm oan người vô tội; tăng cường chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa. Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính, vụ việc dân sự; kiểm sát thi hành án hình sự, dân sự, hành chính; việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Công tác cán bộ của ngành Kiểm sát; giải pháp nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh, trách nhiệm của Kiểm sát viên và các công chức của Viện Kiểm sát; việc phòng ngừa và xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành Kiểm sát. Giải pháp tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao, nhất là nâng cao tỷ lệ phát hiện tội phạm; tăng cường rà soát để kịp thời giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm theo thẩm quyền.

Chất vấn và trả lời chất vấn về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực toà án, có 35 đại biểu đăng ký chất vấn, 29 đại biểu chất vấn và 06 đại biểu phát biểu tranh luận.

Chánh án Toà án nhân dân tối cao Nguyễn Hoà Bình trả lời chất vấn của Đại biểu Quốc hội.

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội, Chánh án Toà án nhân dân tối cao Nguyễn Hoà Bình cho rằng, các vấn đề đại biểu Quốc hội chất vấn là những vấn đề hiện còn nhiều khó khăn, vướng mắc, hạn chế trong lĩnh vực toà án, đồng thời chỉ rõ nguyên nhân của một số hạn chế, đồng chí cũng nêu các giải pháp cụ thể để giải quyết các vụ án hành chính còn bị hủy, sửa nhiều, xây dựng lực lượng cán bộ tòa án đáp ứng nhiệm vụ ngày càng cao về chất lượng, số lượng vụ việc; việc tăng cường xét xử trực tuyến; số án lệ còn thấp; đảm bảo công tác xét xử độc lập, minh bạch, xây dựng các tòa án chuyên biệt, như tòa án chuyên giải quyết phá sản, vụ án hành chính…; xây dựng đạo luật tư pháp dành cho người chưa thành niên; vấn đề thu hồi tài sản tham nhũng; bản án khó thi hành

Tham gia trả lời chất vấn về lĩnh vực toà án, Bộ trưởng Bộ Tư pháp trả lời một số vấn đề có liên quan đến thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật, nhưng bị hủy, sửa ở cấp xét xử cao hơn; công tác thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.

Chiều cùng ngày, phiên chất vấn và trả lời chất vấn tiếp tục với nhóm vấn đề thuộc lĩnh kiểm sát, có 24 đại biểu đăng ký chất vấn, 20 đại biểu phát biểu chất vấn và 04 đại biểu tranh luận.

Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí trả lời chất vấn của Đại biểu Quốc hội. Ảnh: Lâm Hiển.

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí trả lời, giải trình các vấn đề đại biểu Quốc hội chất vấn, trong đó tập trung làm rõ tỷ lệ giải quyết vụ án hành chính còn thấp; kiểm sát các vụ án hình sự không để lọt tội phạm, oan sai người vô tội; nâng cao chất lượng kiểm sát các loại án để hạn chế sai sót, kiểm sát tốt tố giác, tin báo về tội phạm; làm rõ nguyên nhân vướng mắc dẫn đến một số vụ án cụ thể đến nay chưa được giải quyết; nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại các phiên toà; xây dựng lực lượng điều tra viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cơ quan điều tra ngành kiểm sát; tình trạng giám định, thẩm định chuyên ngành làm cơ sở giải quyết vụ án còn chậm ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết vụ án…

Tham gia trả lời chất vấn về lĩnh vực kiểm sát, Bộ trưởng Bộ Công an trả lời một số vấn đề có liên quan về hoàn thiện thể chế pháp luật xử lý các vụ án tham nhũng; về bố trí lực lượng công an chính quy công tác tại công an xã; hoàn thiện quy chế, quy trình để công an xã tham gia giải quyết các vụ việc tại cơ sở….

Phát biểu kết luận phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao tinh thần trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội, của Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các cơ quan, đơn vị có liên quan. Phiên chất vấn diễn ra thẳng thắn, trách nhiệm, mang tính xây dựng; Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan liên quan đã trả lời, giải trình các vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm; thẳng thắn thừa nhận các vấn đề còn bất cập, hạn chế, đồng thời đề ra các giải pháp đồng bộ nhằm khắc phục những khó khăn, hạn chế, bất cập trong phạm vi quản lý. Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành tòa án nhân dân, kiểm sát nhân dân và các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả các giải pháp, từng bước giải quyết những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực toà án, kiểm sát./.